SHBA-të njoftojnë shitjen e armëve prej 11 miliardë dollarësh për Tajvanin

Administrata Trump ka njoftuar një shitje të madhe armësh me vlerë rreth 11 miliardë dollarë (8.2 miliardë paund) për Tajvanin, e cila përfshin raketahedhës të përparuar, obusë vetëlëvizëse dhe një sërë raketash.

Kjo paketë, e cila ende duhet të miratohet nga Kongresi Amerikan, do të jetë shitja e dytë e armëve për Tajvanin që kur Donald Trump u kthye në Shtëpinë e Bardhë në janar.

Kina, e cila e sheh Tajvanin e vetëqeverisur si një provincë të shkëputur, e dënoi këtë veprim, duke thënë se ai “minon rëndë sovranitetin, sigurinë dhe integritetin territorial të Kinës”.

Ministria e mbrojtjes e Tajvanit falënderoi SHBA-në dhe tha se marrëveshja do ta ndihmonte ishullin në “ndërtimin e shpejtë të aftësive të forta parandaluese”.

SHBA-të kanë lidhje formale me Pekinin në vend të Tajvanit dhe kanë ecur në një litar të ngushtë diplomatik për dekada të tëra. Por ajo mbetet një aleate e fuqishme e furnizuesit më të madh të armëve të Tajvanit dhe ishullit, shkruan BBC.

Shitja e fundit e armëve ka zemëruar Pekinin, i cili vitet e fundit ka rritur presionin mbi Tajvanin me stërvitje ushtarake dhe ndërhyrje të rregullta në ujërat dhe hapësirën ajrore të tij.

“Përpjekja e SHBA-së për të mbështetur pavarësinë përmes forcës vetëm sa do të ketë efekt të kundërt dhe përpjekja e saj për të përmbajtur Kinën duke përdorur Tajvanin nuk do të ketë absolutisht sukses”, tha zëdhënësi i ministrisë së jashtme Guo Jiakun.

“Kjo vetëm sa do të përshpejtojë shtytjen drejt një situate të rrezikshme dhe të dhunshme në të gjithë Ngushticën e Tajvanit”, tha ai.

Paketa e fundit përmban Sisteme Raketash Artilerie me Lëvizshmëri të Lartë (Himars) me vlerë 4 miliardë dollarë dhe obusë vetëlëvizëse me vlerë 4 miliardë dollarë, sipas Agjencisë së Bashkëpunimit të Sigurisë së Mbrojtjes të SHBA-së, e cila njoftoi detajet vonë të mërkurën.

Madhësia e kësaj shitjeje, nëse realizohet, i tejkalon 19 raundet e shitjeve të armëve që arrijnë në total 8.38 miliardë dollarë gjatë administratës së mëparshme nën Joe Biden.

Në mandatin e tij të parë, Trump kishte miratuar shitje armësh në Tajvan me një total prej 18.3 miliardë dollarësh – paketa më e madhe kishte vlerën 8 miliardë dollarë.

Departamenti i Shtetit i SHBA-së tha se kjo marrëveshje i shërben interesave të Uashingtonit “duke mbështetur përpjekjet e vazhdueshme [të Tajvanit] për të modernizuar forcat e saj të armatosura dhe për të ruajtur një aftësi mbrojtëse të besueshme”.

Kina është zotuar prej kohësh të “ribashkohet” me Tajvanin dhe nuk e ka përjashtuar përdorimin e forcës për ta përballuar atë.

Është një kërcënim që Tajvani po e merr gjithnjë e më seriozisht. Ai planifikon të rrisë shpenzimet e mbrojtjes në më shumë se 3% të produktit të saj të brendshëm bruto vitin e ardhshëm dhe deri në 5% deri në vitin 2030.

Në tetor, Presidenti Lai Ching-te njoftoi ndërtimin e një sistemi mbrojtës ajror në formë kupole për t’u mbrojtur nga “kërcënimet armiqësore”, pa e përmendur Kinën me emër.

Kina është bërë gjithnjë e më e vendosur në rajon, duke i tronditur shpesh fqinjët me lëvizje të pazakonta – në qershor, Japonia protestoi pas një stërvitjeje detare të pashembullt nga transportuesit kinezë të avionëve në Paqësor.

Kohët e fundit, të dy vendet kanë pasur debate mbi sugjerimin e kryeministrit japonez se Japonia mund të vendosë forcën e saj të vetëmbrojtjes nëse Kina sulmon Tajvanin.

Tensionet u përshkallëzuan këtë muaj, ndërsa anijet nga të dyja palët u përballën pranë ishujve të diskutueshëm dhe avionët luftarakë kinezë i fiksuan radarët te avionët japonezë.